Θαλάσσιο καγιάκ: Ποιο κουπί;

Γιάννης Παπαπαναγιώτου

 

 

 

 

 

 

 

Η σωστή επιλογή ενός σκάφους, όταν κάποιος αποφασίσει να εισέλθει στον υπέροχο κόσμο του θαλάσσιου καγιάκ, θεωρείται και είναι μείζονος σημασίας. Κάποιοι, ωστόσο, θεωρούν ότι η έρευνα τελειώνει εδώ και υποβαθμίζουν τη βαρύτητα της επιλογής του υπόλοιπου εξοπλισμού, συμπαρασύροντας σε αυτό το σφάλμα και το κουπί. Ε λοιπόν, το κουπί όχι μόνο δεν αποτελεί μια εύκολη και επιπόλαιη αγορά αλλά θεωρείται ιδιαιτέρως σοβαρή απόφαση. Κατά πολλούς έμπειρους καγιάκερ δε, μια λάθος επιλογή μπορεί να φέρει ανάλογα δυσάρεστα αποτελέσματα στην πλεύση όσο και ένα λάθος σκάφος. Εν ολίγοις, όπως σε όλα τα πράγματα, έχουμε να κάνουμε και σε αυτήν την περίπτωση με ένα εξειδικευμένο αντικείμενο, σε ένα ευρύ φάσμα κατηγοριών και σχεδιάσεων. Αυτό, μάλιστα, γίνεται εμφανές από το γεγονός ότι υπάρχουν κουπιά με κόστος από 50 έως 500 € και σίγουρα οι κατασκευαστές που πωλούν τις πιο ακριβές κατασκευές κάτι έχουν να προσφέρουν διαφορετικό.

Παραδοσιακό greenland.

Πάμε να δούμε τα βασικά

Ένα κουπί θαλάσσιου καγιάκ αποτελείται από τον άξονα και τις δύο λεπίδες ή παλάμες. Ο άξονας είναι το σημείο σύνδεσης με τα χέρια του κωπηλάτη και οι λεπίδες μεταφέρουν την ενέργεια μέσα στο νερό για να δημιουργηθεί η πρόωση ή κάποιος άλλος ελιγμός. Τα κουπιά μπορεί να είναι μονοκόμματα ή σπαστά σε 2, 3 ή 4 κομμάτια για ευκολότερη μεταφορά και για τη δυνατότητα ρυθμίσεων. Στις λεπίδες, η πλευρά που συναντά το νερό (η κοίλη επιφάνεια) ασκώντας πίεση, ονομάζεται πλευρά ισχύος ή αγγλιστί power face. Στην πλειονότητά τους τα κουπιά επιπλέουν στο νερό, με την εξαίρεση κάποιων πολύ φθηνών κατασκευών. Εκτός από την απλοϊκή αυτή περιγραφή κοινή για όλους τους τύπους, υπάρχουν αρκετά επιμέρους χαρακτηριστικά  που δημιουργούν τη διαφορετικότητα μεταξύ τους.

Τύποι

Καταρχάς, υπάρχουν τρεις εμφανώς διαφορετικοί τύποι κουπιών, ο καθένας με τη δική του σχεδιαστική  φιλοσοφία. Είναι τα euroblade, τα wing και τα greenland. Το wing ουσιαστικά ανήκει στην ευρύτερη οικογένεια των euroblade, αλλά επειδή απαιτεί διαφορετικό χειρισμό και έχει διαφορετικά χαρακτηριστικά αξίζει να το δούμε ξεχωριστά.

Εμείς θα αναλύσουμε τα γενικά χαρακτηριστικά ενός κουπιού μελετώντας ένα euroblade το οποίο είναι το πλέον διαδεδομένο και στη συνέχεια θα δούμε και τις διαφορές στους άλλους τύπους.

Euroblade

Wing

Greenland

Euroblade

Είναι ένας τύπος κουπιού με μεγάλη ποικιλία σχημάτων ανάλογα με τη χρήση. Είναι τα πιο εύκολα σε προσαρμογή κουπιά και προσφέρουν ικανοποιητική πρόωση και καλή στήριξη. Αγαπητό σε πολλούς κωπηλάτες και κατά γενική ομολογία ιδιαίτερα εύχρηστο. Αποτελεί συχνότατα το πρώτο κουπί με το οποίο ξεκινά κανείς το θαλάσσιο καγιάκ και για τους περισσότερους είναι το κουπί με το οποίο θα πορευτούν για πάντα.

Συνολικό μήκος κουπιού

Το μήκος επιλέγεται βάσει του ύψους του κωπηλάτη και του πλάτους του σκάφους, όπως θα δούμε και παρακάτω. Ένα κουπί με ακατάλληλο μήκος, θα μας δημιουργήσει πρόβλημα, διότι εάν για παράδειγμα είναι κοντό θα χτυπά συνεχώς στα πλαϊνά του ντεκ, αναγκάζοντας τον κωπηλάτη να γέρνει ελαφρά προς την πλευρά της κουπιάς ενώ θα υστερεί και σε χειρισμούς στήριξης. Από την άλλη ένα μακρύτερο από το ενδεδειγμένο, σε μήκος, θα αναγκάζει τον κωπηλάτη να τοποθετεί το κουπί μακριά από την πλώρη μέσα στο νερό, οπότε θα έχει απώλεια ισχύος και συγχρόνως μία τάση περιστροφής του σκάφους.

Μέγεθος λεπίδας

Επίσης και εδώ το σωστό μέγεθος είναι ιδιαίτερα σημαντικό. Μια μικρότερη από το κανονικό σε επιφάνεια λεπίδα δεν θα μπορεί να προσφέρει την πρόωση που απαιτείται, με αποτέλεσμα ο κωπηλάτης ή να έχει χαμηλή ταχύτητα ή να αναγκάζεται σε περισσότερες κουπιές ανά λεπτό, με επιβάρυνση στα αποθέματα ενέργειάς του. Επιπλέον, αν χρειαστεί τη μέγιστη ισχύ σε κόντρα καιρό με κυματισμό ή δυνατό άνεμο, η πρόωση του σκάφους θα είναι κατά κανόνα μειωμένη. Αντίθετα, μια μεγαλύτερη από το κανονικό λεπίδα είναι πιθανό να επιβαρύνει το μυοσκελετικό σύστημα του κωπηλάτη σε κάποιο βάθος χρόνου ενώ θα τον κουράζει συγκριτικά περισσότερο και σε πολύωρες πλεύσεις. Μπορεί δε να φτάσει, ασυναίσθητα, σε σημείο να μην βάζει όλη την λεπίδα μέσα στο νερό, προκειμένου να αποφύγει την κόπωση.

Το μέγεθος μετριέται σε τετραγωνικά εκατοστά και πολύ γενικά για τα euroblade θα μπορούσαμε να πούμε ότι μια λεπίδα επιφάνειας περίπου 600+ cmπροτείνεται  για κωπηλάτη μεσαίας δυναμικής που συνδυάζεται με σκάφος που δεν είναι ενεργοβόρο. Στα 650 cmαφορά κωπηλάτη με πιο ισχυρό μυϊκό σύστημα ενώ από τα 700 cm2 και πάνω ο κωπηλάτης θα πρέπει να έχει ισχυρό μυϊκό σύστημα για να αντεπεξέλθει.       

Σε πρώτο πλάνο Άγγελος με wing, σε δεύτερο Φώτης με euroblade.
Από αριστερά Γιώργος, Φώτης, Βαγγέλης, Παναγιώτης. Greenland στο ντεκ.

Σχήμα λεπίδας: Υψηλή και χαμηλή γωνία

Το σχήμα της λεπίδας επηρεάζει τον τρόπο κωπηλασίας. Ιδιαίτερα η αμερικάνικη σχολή διαχωρίζει τον τρόπο που χειριζόμαστε το κουπί σε δύο περιπτώσεις:

  1. Όταν κρατάμε τα χέρια μας μέχρι το πολύ στο ύψος του στήθους οπότε δημιουργούμε χαμηλή γωνία τοποθέτησης του κουπιού στο νερό.
  2. Όταν το χέρι μας φτάνει στο ύψος των ματιών οπότε και η τοποθέτηση του κουπιού στο νερό γίνεται πιο κάθετα.

Αυτή η δεύτερη θεωρείται πιο επιθετική και ονομάζεται υψηλή γωνία. Ο διαχωρισμός αυτός είναι η αιτία που οι αμερικανοί κατασκευαστές κουπιών παράγουν δύο τύπους.

Από την άλλη, η αγγλική σχολή προωθεί έναν τρόπο κωπηλασίας που ουσιαστικά είναι η υψηλή γωνία με αργό ή γρήγορο ρυθμό και ο διαχωρισμός που κάνουν αφορά περισσότερο την χρήση. Δηλαδή, άλλο σχήμα λεπίδας για αυτούς που παίζουν σε κυματώδεις, βραχώδεις ακτογραμμές και ζώνες σερφαρίσματος και άλλο σχήμα για τουρισμό σε γενικές συνθήκες.

Πέρα από αυτούς τους διαχωρισμούς, γενικά ο κάθε κατασκευαστής έχει τη δική του φιλοσοφία, με τα ανάλογα αποτελέσματα στην πράξη.

Euroblade χαμηλής γωνίας

Euroblade υψηλής γωνίας

Feathering – offset του κουπιού

Το offset είναι η διαφορετική γωνία που έχουν οι λεπίδες μεταξύ τους κατά το διάμηκες του κουπιού.

Η γωνία αυτή είναι απαραίτητη εάν σκεφθούμε ότι σε κωπηλασία με κόντρα άνεμο και κουπί με μηδενικό offset, όταν η μία λεπίδα βρίσκεται στο νερό, η άλλη είναι εκτεθειμένη στη δύναμη του αέρα δυσκολεύοντας την κίνηση του κουπιού, λόγω της αντίστασης που δημιουργείται. Και αν σας φαίνεται υπερβολικό, μία δοκιμή κόντρα σε 20 κόμβους άνεμο, θα σας πείσει.

Στην αρχή μάλιστα οι κατασκευαστές έδιναν γωνία ενενήντα μοιρών, με αποτέλεσμα η μεγάλη περιστροφή του καρπού που απαιτείτο να δημιουργεί προβλήματα στους τένοντες των χεριών. Σήμερα, τα κουπιά είναι ρυθμιζόμενα με συνήθεις γωνίες από 30 έως 60 μοίρες, ανάλογα με την επιλογή που θέλει ο κωπηλάτης. Ακόμα και στους αγώνες σπριντ, όπου βασικό ζητούμενο είναι η ελαχιστοποίηση της αντίστασης στον αέρα, πλέον οι γωνίες έχουν πέσει κάτω από τις 90 μοίρες.

Τύποι άξονα: Στενός και φαρδύς, ίσιος και καμπυλωτός (Bent)

Ο άξονας του κουπιού παρέχει και αυτός ένα εύρος επιλογών. Αρχικά, μπορεί να είναι μονοκόμματος ή σπαστός με ρυθμίσεις. Όσον αφορά στη διάμετρο του, υπάρχουν στενοί των 26-27 mm για μικρά χέρια και φαρδύτεροι των 29 – 30 mm.

Επίσης, οι σπαστοί διαθέτουν ρύθμιση για δεξιόχειρα ή αριστερόχειρα κωπηλάτη για τη ρύθμιση του  offset. Κάποιοι σπαστοί μάλιστα έχουν και επιλογή ρύθμισης μήκους του κουπιού από 5 έως 10 cm. Μπορεί να είναι ίσιοι (straight) ή καμπυλωτοί (bent). Στην πλειονότητά τους είναι ίσιοι που βοηθούν στον χειρισμό, ειδικά όταν κωπηλατείς για πρώτη φορά, αλλά με βάση την εμπειρία μας, είναι γενικά πιο εύχρηστοι και σε χειρισμούς roll καθώς και σε άλλους ελιγμούς. Οι καμπυλωτοί είναι θεωρητικά πιο ξεκούραστοι, ειδικά σε πολύωρη κωπηλασία και για κωπηλάτες που έχουν ευαισθησία στους καρπούς αλλά, από την άλλη, δεν μπορείς να χρησιμοποιήσεις εύκολα το κουπί ασύμμετρα (επιπλέον έκταση από τη μια μεριά), για παράδειγμα όταν θες να διορθώσεις την πορεία του σκάφους.

Βάρος

Το βάρος ενός κουπιού επηρεάζει την απόδοση του κωπηλάτη, ειδικά σε πολύωρα ταξίδια, και για αυτό άλλωστε όσο λιγότερα τα γραμμάρια, τόσο περισσότερα τα ευρώ για την απόκτησή του. Ας το δούμε λίγο πιο γλαφυρά κάνοντας έναν θεωρητικό υπολογισμό. Σε κάθε κουπιά σηκώνουμε το κουπί στη φάση της επαναφοράς (recovery).

Αν κατά μέσο κάνουμε περίπου 60 κουπιές ανά λεπτό σημαίνει 30 φορές ανασήκωμα του κουπιού. Άρα, μέσα σε μια ώρα έχουμε σηκώσει το κουπί 1800 φορές. Μπορούμε, ως εκ τούτου, να αντιληφθούμε πόσο μεγάλη επίδραση μπορεί να έχει ακόμα και μία μικρή διαφορά στο βάρος του κουπιού, αν τη συλλογιστούμε στη βάση τόσο πολλών, συνεχών επαναλήψεων. Και εδώ εξαρτάται, βεβαίως από τη χρήση. Για κάποιον που κάνει καγιάκ πέντε-δέκα φορές τον χρόνο σε μικρές βόλτες της μίας ώρας το πολύ, δεν έχει νόημα η επένδυση σε κάποιο πανάλαφρο -και πανάκριβο- κουπί. Σε κάθε περίπτωση, όμως, θα λέγαμε ότι καλό είναι το κουπί να μην υπερβαίνει το ένα κιλό σε βάρος.

Ο Μιχάλης ενθουσιασμένος με το νέο του euroblade.

Υλικό κατασκευής και ευαισθησία

Υπάρχουν αρκετοί συνδυασμοί επιλογής υλικών στην κατασκευή ενός κουπιού, επηρεάζοντας ανάλογα το κόστος, το βάρος και την ακαμψία. Οι πιο βασικοί είναι:

  • Αλουμινένιος άξονας με πλαστικές λεπίδες. Μειονέκτημα το μεγαλύτερο βάρος, η μειωμένη ακαμψία στις λεπίδες και η παγωμένη αίσθηση του αλουμινίου στα χέρια τον χειμώνα. Πλεονέκτημα το χαμηλό κόστος και η αντοχή στα κτυπήματα στο βυθό ή σε βράχια.
  • Fiberglass άξονας με πλαστικές λεπίδες. Μικρότερο βάρος από το προηγούμενο και πιο ζεστή αίσθηση του άξονα το χειμώνα. Κατά τα άλλα, σε ίδιο επίπεδο εκτός και αν το πλαστικό είναι καλής ποιότητας και προσφέρει μεγαλύτερη ακαμψία (υπάρχουν διαφορετικής ακαμψίας πλαστικά).
  • Carbon άξονας με fiberglass λεπίδες. Σαφώς ελαφρύτερο κουπί με πολύ καλή ακαμψία αλλά και ευαισθησία στα χτυπήματα στο βυθό ή σε βράχια. Η χρυσή τομή για ένα αξιόλογο κουπί, χωρίς να ξεφύγεις πολύ σε κοστολόγια.
  • Full carbon σε άξονα και λεπίδες. Ό,τι ελαφρύτερο και καλύτερο για απαιτητικούς κωπηλάτες. Σχετικά ευαίσθητο στα χτυπήματα, υψηλό κόστος.

Αναφορικά με την ακαμψία, ένα άκαμπτο κουπί βοηθά στην αμεσότητα και την ακρίβεια των χειρισμών, δεν παρουσιάζει απώλεια ενέργειας κατά την κουπιά πρόωσης αλλά απαιτεί δουλεμένο και δυνατό μυϊκό σύστημα, καθώς η ανταπόκριση του κουπιού στις εντολές του σώματος είναι ακαριαία. 

Wing

Ένα ειδικό κουπί που αποτελεί μετεξέλιξη του euro-blade. Η βασική του διαφορά εντοπίζεται στη μορφή της λεπίδας, όπου τα άκρα της γυρίζουν προς το powerface  με αποτέλεσμα να αποκτά μορφή κουτάλας.

Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι στην κουπιά πρόωσης εγκλωβίζει το νερό, χωρίς το περιθώριο να διαφύγει δεξιά ή αριστερά με αποτέλεσμα πολύ ισχυρή κουπιά και αύξηση της ταχύτητας του σκάφους. Δημιουργήθηκε για τις ανάγκες των αγώνων σπριντ ολυμπιακής κατηγορίας σε κλειστά, ήρεμα νερά και εξελίχθηκε για το surf-ski, όπου επίσης απαιτούνται ισχυρές κουπιές. Για τις παραπάνω κατηγορίες σκαφών αυτός ο τύπος κουπιού αποτελεί μονόδρομο. Στο sea-kayak εξασφαλίζει υψηλή ταχύτητα ταξιδίου και είναι ένας σημαντικός σύμμαχος σε δύσκολες συνθήκες όπου απαιτείται επιθετική τακτική. Επίσης, είναι αποτελεσματικό και στο roll.

Ιδιομορφία του η είναι η απαίτηση ακριβούς και σωστής γωνίας τοποθέτησης στο νερό και η αδυναμία στην εκτέλεση χειρισμού εμπρόσθιου τιμονιού (bow rudder). Σε συντριπτικό ποσοστό τα wing είναι full carbon. Το μέγεθος στις επιφάνειες της λεπίδας είναι από 685 cm2 έως περίπου 800 cm2.

Όσοι το έχουν ζήσει και το έχουν δουλέψει για κάποιο διάστημα, δύσκολα το αποχωρίζονται.

Το φτερό που σου δίνει φτερά

Οι απαιτήσεις μου για βέλτιστη πρόωση και αποτελεσματικότητα σε όλους τους καιρούς, με οδήγησαν στην επιλογή κουπιού wing. Κατέληξα στο Epic Mid Wing το οποίο αποτελεί το κύριο κουπί μου από το 2014 και με το οποίο υπολογίζω να έχω διανύσει πάνω από 6.000 μίλια μέχρι σήμερα [2020]. Euro-blade χρησιμοποιώ πολύ σπάνια, αποκλειστικά για ασκήσεις που δεν μπορούν να εκτελεστούν σωστά με το wing. Ακόμα λιγότερο έχω ασχοληθεί με το γροιλανδέζικο κουπί, αλλά από πέρσι που μου έκαναν δώρο ένα πανέμορφο, χειροποίητο κομμάτι ο Γιάννης και ο Βαγγέλης, δικής τους κατασκευής, το έχω βάλει στο πρόγραμμα να αφιερώσω περισσότερο χρόνο.

Την όλη εμπειρία με το κουπί wing θα την παρομοίαζα με αυτή της οδήγησης ενός δυνατού σπορ τετρακίνητου με αγωνιστικές καταβολές. Τα όρια ανεβαίνουν, η μέση ταχύτητα μεγαλώνει, σε δύσκολα κομμάτια περνάς αέρα, ωστόσο τα λάθη δεν συγχωρούνται εύκολα. Στον χειρισμό του απαιτείται ακρίβεια και εμβιομηχανική λεπτομέρεια στη συνολική κινησιολογία. Πέρα από τους αριθμούς, αυτό το οποίο διακρίνει το wing είναι το κράτημα που σου παρέχει, το γεγονός ότι κατά τη φάση της πρόωσης το κουπί αρπάζει και κρατάει νερά, ενισχύοντας αισθητά τη συνολική στήριξη και σταθερότητα του σκάφους, ειδικά σε κυματώδη θάλασσα. Όμως, κάποιος εσφαλμένος χειρισμός μπορεί να έχει σοβαρές επιπτώσεις που φτάνουν μέχρι την ανατροπή του σκάφους. Ακόμα και στο roll, η εγγενής λειτουργία του wing να κρατάει νερά πολύ καλύτερα από το euro-blade, σε διευκολύνει αισθητά, με την προϋπόθεση βεβαίως και εδώ ότι επιτελείς την κίνηση με ακρίβεια.

Τι δεν μπορείς να κάνεις με wing; Όλες οι τεχνικές που προϋποθέτουν ελικοειδή ή, γενικότερα, πιο ελεύθερη κίνηση της λεπίδας στο νερό, π.χ. sculling και sculling draw, δεν μπορούν να εκτελεστούν σωστά με το wing. Όμως, το stern rudder, που είναι μία σημαντική τεχνική, ειδικά σε καθαρόαιμα skeg-boat, υποστηρίζεται πολύ ικανοποιητικά. Γενικώς, ο συνδυασμός skeg-boat και wing, που αποτελεί την προσωπική μου επιλογή, συνδυάζει τα καλύτερα από δύο κόσμους. Tην ευελιξία και την υψηλή απόδοση σε όλες τις συνθήκες του skeg-boat, με την απόλυτη λειτουργία και τις δυνατότητες ενός wing. Αυτό δεν σημαίνει, φυσικά, ότι αυτό που αποτελεί προσωπική προτίμηση για κάποιον, είναι το βέλτιστο για όλους.

Οπωσδήποτε το wing αποτελεί μία ειδική επιλογή, που απαιτεί αυξημένο χρόνο εκμάθησης και εξοικείωσης σε σχέση με ένα απλό euroblade. Έχει και αυτό τις δικές του εγγενείς αδυναμίες και τους δικούς περιορισμούς, όπως άλλωστε κάθε τύπος κουπιού. Θα πρέπει, εν κατακλείδι, να νιώθουμε όλοι τυχεροί, που υπάρχουν τόσο διαφορετικά μεταξύ τους κουπιά, euroblade, wing, greenland, που το καθένα καθιστά ιδιαίτερη και μοναδική την εκάστοτε κωπηλατική εμπειρία.

Άγγελος Χριστοφίδης

Greenland

Τα γροιλανδικά κουπιά όπως και τα γροιλανδικά καγιάκ είναι οι πρόγονοι του θαλάσσιου καγιάκ. Από μόνα τους αποτελούν θέμα για ένα ξεχωριστό άρθρο, καθόσον η ιστορία τους, η κατασκευαστική τους φιλοσοφία και η τεχνική κωπηλάτησης απαιτούν πολλές σελίδες προκειμένου να αναδειχθεί η κουλτούρα τους. Όπως το λέει και η λέξη, προέρχονται από τη Γροιλανδία και κατά βάση είναι ξύλινα μονοκόμματα με μηδενικό offset. Οι λεπίδες τους είναι μακρόστενες με πιο μικρό άξονα. Παράγονται και από ανθρακόνημα, σε δύο κομμάτια συνήθως.

Έχουν φανατικούς φίλους αλλά και εχθρούς. Η πρώτη γνωριμία μαζί τους δημιουργεί κάποια ανασφάλεια λόγω της πολύ ελαφριάς αίσθησης στην κουπιά, γεγονός που δεν ανταποκρίνεται πλήρως στην πραγματικότητα. Και αυτό είναι μία από τις ιδιαιτερότητές τους, καθώς απαιτείται κάποια επαφή για να αναδείξουν τις δυνατότητές τους. Επίσης, η μειωμένη σχετικά ισχύς σε πρόωση είναι μία από τις αδυναμίες τους.

Στα συν τους είναι ότι δεν θα δημιουργήσουν ποτέ μυϊκό πρόβλημα -και για αυτό άλλωστε προτιμώνται συχνά από πιο αδύναμους μυϊκά κωπηλάτες- και δεν θα επιβαρύνουν ποτέ τους ώμους. Επίσης δεν δημιουργούν αντίσταση στον άνεμο, βοηθούν σημαντικά στην εκμάθηση και επιτέλεση όλων των ειδών roll και δουλεύονται εύκολα σε ασύμμετρη εκτεταμένη κουπιά, παρέχοντας ισχυρές στηρίξεις. Όσοι κατανοήσουν τον τρόπο χρήσης τους, δύσκολα το αντικαθιστούν με άλλο τύπο κουπιού.

Κατασκευάζοντας γροιλανδικό κουπί

Το γροιλανδικό κουπί αποτελεί μια ιδιαίτερη περίπτωση εξοπλισμού για ένα καγιάκ. Κουβαλά ιστορία χρόνων, σχεδιασμένο από ανθρώπους που το χρησιμοποιούσαν για την επιβίωσή τους και κατασκευαζόταν με πρωτόγονα μέσα. Το σχήμα του απαιτεί έναν δικό του τρόπο χειρισμού που ουσιαστικά έχει δημιουργήσει τη δική του κουλτούρα και φανατικούς υπέρμαχους ή εχθρούς. Ένα από τα πλεονεκτήματά του είναι ότι μπορεί κάποιος να το κατασκευάσει μόνος του, αρκεί να πιάνουν τα χέρια του, να διαθέτει κάποια σχετικά φτηνά εργαλεία και μεράκι με το ξύλο.

Κάποιες γενικές οδηγίες:

  1. Αναζητάς κατασκευαστικά σχέδια που θα βρεις εύκολα στο διαδίκτυο δωρεάν.
  2. Τα μελετάς πολύ καλά γιατί στη λεπτομέρεια υπάρχει η ουσία.
  3. Αγοράζεις το κατάλληλο ξύλο, το οποίο θα πρέπει να μην έχει ρόζους, να είναι όσο ελαφρύτερο γίνεται και να μπορεί να δεχθεί κατεργασία σχετικά εύκολα. Για παράδειγμα μία οικονομική επιλογή είναι το Πιτς πάιν (πεύκο χωρίς ρόζους) ενώ από πολλούς σχεδιαστές προτείνεται ο κόκκινος κέδρος σαν μία πολύ καλή λύση αλλά και πιο ακριβή. Επίσης το κομμάτι ξύλο που θα επιλέξεις χρειάζεται έλεγχο για σκέβρωμα και πιθανές ρωγμές. Καλό θα είναι, ή εκεί που θα το αγοράσεις ή σε ξυλουργείο, να λειάνεις όλες τις πλευρές του κομματιού ώστε να μπορείς να σημαδέψεις με απόλυτη συμμετρία.
  4. Ακολούθησε αυστηρά τη σειρά κατασκευής που προτείνει ο σχεδιαστής.
  5. Τα εργαλεία που χρειάζονται είναι: Σέγα, λίμα ξεχονδρίσματος, ροκάνι μεγάλο και μικρό, γωνία ελέγχου, πινέλο και γυαλόχαρτα.

Συγκριτικά με τα euro-blade και τα wing που έχω κωπηλατήσει, αρχικά έχει την αίσθηση ενός κουπιού πιο αργού και με μειωμένη δυνατότητα στήριξης. Γι’ αυτό εάν θελήσεις να αποκτήσεις άποψη πρέπει να επιμείνεις αρκετά, δοκιμάζοντας τον ιδιαίτερο τρόπο χειρισμού του.

Βαγγέλης Παπαπαναγιώτου

Αleutian paddles

Προέρχονται από τις Αλεούτιες νήσους (δυτικά της Αλάσκας, χωρίζοντας τη Βερίγγειο θάλασσα με τον Ειρηνικό ωκεανό) και είναι ξαδελφάκια των γροιλανδικών. Η διαφορά μεταξύ τους βρίσκεται στις λεπίδες διαφορετικού σχήματος σε κάθε πλευρά, όπου η μια έχει ισχυρή νεύρωση κατά μήκος της. Και αυτά ξύλινα με έμφαση στην πιο ισχυρή  κουπιά για να αντιμετωπίζουν πιο κυματώδεις συνθήκες που υπάρχουν στην περιοχή τους.

Από αριστερά, Αποστόλης με euroblade, Βαγγέλης με greenland, Βάσω με euroblade και Γιάννης με wing.

Επιλογή κουπιού

Στην επιλογή του κουπιού ένα βασικό στοιχείο, όπως ήδη αναφέραμε, είναι το σωστό μήκος. Αυτό εξαρτάται από το ύψος του κωπηλάτη και το πλάτος του σκάφους.

Υπάρχουν διάφοροι τρόποι μέτρησης για την εύρεση του σωστού μήκους αλλά ο πιο απλός και διαδεδομένος είναι ο εξής: Στεκόμαστε όρθιοι με το κουπί δίπλα μας. Απλώνουμε το ένα χέρι ψηλά προς την άνω άκρη του κουπιού και προσπαθούμε να πιάσουμε με το χέρι μας τη λεπίδα του κουπιού στο άκρο της, έτσι ώστε τα άκρα των δαχτύλων μας να περνούν πάνω από την λεπίδα.   

Αυτή η μέτρηση ισχύει σε γενικές γραμμές εάν το σκάφος έχει μέγιστο πλάτος μέχρι 60 πόντους. Από εκεί και πάνω θα χρειαστεί να πάτε σε λίγο μακρύτερο κουπί.

Να σημειώσουμε, βεβαίως, ότι όλοι οι κατασκευαστές διαθέτουν κάποιο διαστασιολόγιο στο site τους, που θα σας βοηθήσει να επιλέξετε το σωστό για εσάς μήκος. Στα γροιλανδικά κουπιά εκτός από το συνολικό μήκος θα πρέπει να υπολογιστεί και το μήκος του άξονα που πρέπει να αντιστοιχεί στο πλάτος των ώμων του κωπηλάτη.

Όσον αφορά στην επιλογή των χαρακτηριστικών για έναν νεοεισερχόμενο στο sea-kayak, μια καλή ιδέα θα ήταν ένα κουπί με πλαστικές λεπίδες και fiber άξονα σπαστό σε δύο μέρη. Αυτό διότι οι πλαστικές λεπίδες θα αντέξουν τα μάλλον αναπόφευκτα -λόγω αγχωμένων χειρισμών- χτυπήματα στην παραλία ή σε βράχια, το βάρος δεν είναι υπερβολικό, το κόστος παραμένει σχετικά χαμηλό και όταν θα καταλήξετε σε ένα ανώτερο σε προδιαγραφές κουπί, αυτό θα παραμείνει σαν ένα καλό εφεδρικό που πάντα χρειάζεται να έχουμε στο σκάφος μας, για λόγους ασφαλείας. Αυτό που οφείλουμε να έχουμε κατά νου είναι ότι η σχεδίαση του κουπιού είναι μια περίπλοκη υπόθεση με πολλές παραμέτρους υδροδυναμικής.

Ένας μέτριος ή κακός σχεδιασμός ή μία εσφαλμένη επιλογή μεγέθους, μπορεί να προξενήσει ζημιές στο μυϊκό σύστημα του κωπηλάτη. Αντίθετα ένα σωστό κουπί θα συμβάλλει στην κάλυψη μεγαλύτερων αποστάσεων και στην εξοικονόμηση ενέργειας σε πολυήμερες εξορμήσεις. Τέλος, οι έμπειροι κωπηλάτες καλό θα ήταν να μπορέσουν, ει δυνατόν, να δοκιμάσουν και τους τρεις τύπους κουπιών διότι μπορεί να ανακαλύψουν ότι έχοντας δύο διαφορετικούς τύπους στο σκάφος εν πλω (κύριο και εφεδρικό) θα έχουν τη δυνατότητα να καλύψουν διαφορετικές ανάγκες, αναλόγως των συνθηκών πλεύσης που θα αντιμετωπίσουν.